در صورتی که مشکل خاصی از نظر آب و هوائی پيش نيايد ، رصدگران گروه مهتاب در تاريخ جمعه 15 شهريور ماه ، بمنظور نصب و تنظيم ابزار رصدی خود ، در شمال کارخانه ذوب آهن اصفهان و بر روی ارتفاعی بنام کوه پنجه مستقر خواهند شد. بزرگترين حسن اين کوه که 2481 متر از سطح دريا ارتفاع دارد ، وجود جاده ای است که تا قله آن امتداد مييابد. در بالای اين کوه ايستگاههای رله مخابرات و صدا و سيمای اصفهان قرار داشته و جاده مورد اشاره نيز به همين دليل ، با صرف هزينه زياد تا بالای کوه کشيده شده است. عرض جغرافيائی محل رصد 32 درجه و 31 دقيقه شمالی و طول جغرافيائی آن 51 درجه و 18 دقيقه شرقی است. محاسبات نشان ميدهد که سن هلال رجب در غروب روز شنبه 16 شهريور ماه ، در اين منطقه ، 11 ساعت و 42 دقيقه است.
تجربه موفق ما در کاربرد تلسکوپ برای رويت هلال جمادی الثانی 1423 ، ما را بر آن داشته تا در رصد هلال رجب از دو دستگاه تلسکوپ 12 و 8 اينچ استفاده کنيم. علاوه بر اين يک دستگاه دوربين دوچشمی 150*40 و يک يا دو دستگاه دوربين دوچشمی 120*20 نيز از ابزار قدرتمندی هستند که با همکاری صا ايران در اختيار گروه قرار خواهد گرفت. در صورتی که شرايط آب و هوائی در منطقه کوه پنجه برای رصد مناسب نباشد ، ما دو محل ديگر را نيز برای اين برنامه در نظر گرفته ايم و در بامداد شنبه 16 شهريور به يکی از آنها عزيمت خواهيم نمود، اما در صورت بروز چنين مساله ای ناچار به حذف تلسکوپها از برنامه رصد هستيم. ستاره ای در صورت فلکی جاثی ، کليد ارزشمند ما ، برای تنظيم تلسکوپهاست. همچنين ما از پنج ستاره ديگر و يک خوشه کروی برای کسب اطمينان از تنظيم بودن تلسکوپها استفاده خواهيم کرد. اين اجرام عبارتند از :
Object
Constellation
Magnitude
Set
SAO 121895
Hercules
5.5
01:09 LT
SAO 123353
منبع : سایت کمان آسمانی
بسمه تعالی حضور محترم جناب آقای عليرضا مهرانی با سلام ، مقاله " بررسی علمی رويت هلال ماه رجب 1423 در ايران " ، جمعا" در چهار صفحه ، جهت استفاده بر روی سايت جديدالتاسيس " کمان آسمانی " تقديم ميدارم. ارادتمند محمد رضا صياد 6 شهريور 1381 گروه غير حرفه ای رويت هلال ماههای قمری جوان در ايران بررسی علمی رويت هلال ماه رجب 1423 در ايران در اين روزها ، تب رويت هلال ماه خيلی جوان و رکورد شکن رجب 1423 ، شيفتگان و مشتاقان شکار هلال ماههای جوان را فرا گرفته و لحظه به لحظه ، درجه اين تب ، بالا و بالاتر ميرود ! جيمز استم ، ستاره شناس غير حرفه ای امريکايی ، در شهر توسان ( آريزونا ، امريکا ) ، در تاريخ 21 ژانويه 1996 و در ساعت 00:57:06 به زمان بين المللی ، هلال جوان ماه رمضان 1416 را با سن مثبت 12 ساعت و 7 دقيقه و با تلسکوپ 8 اينچی سلسترون رويت کرد و رتبه نخست جهان را به دست آورد. عليرضا موحدنژاد ، شکارچی کارآزموده ايرانی هلال ماههای جوان ، در تاريخ 28 امرداد 1380( 19 آگوست 2001 ) و در ساعت 19:40 به وقت محلی ( 15:10 به زمان بين المللی ) و در رصدگاه باغابر واقع در 35 کيلومتری شمال شرقی شهر بافت ( استان کرمان ) ، هلال جوان ماه جمادی الثانی 1422 را با سن مثبت 12 ساعت و 15 دقيقه و با دوربين دوچشمی تخصصی نظامی مدل 150*40 صاايران ، رويت کرده و با تفاوت 8 دقيقه زمانی ، رتبه دوم جهانی را به خود اختصاص داد. نتيجه بررسی وضعيت هلال ماه رجب 1423 در شامگاه 16 شهريور 1381 مطابق با 29 جمادی الثانی 1423 و 7 سپتامبر 2002 در ايران بشرح زير است: - لحظه مقارنه ماه و خورشيد ، ساعت 07:40 ( به وقت محلی ) 16 شهريور 1381 است. - مقادير مشخصه های ماه و خورشيد و وضعيت رويت هلال ماه برای مواضع جغرافيايی نقاط شاخص ايران در لحظه غروب خورشيد 16 شهريور 1381 در جدول ضميمه آمده است. - مواضع جغرافيايی مقاط شاخص و جهت خطوط افزايش امکان رويت هلال ماه از لحاظ مشخصه ها ، و وضعيت رويت هلال ماه بر روی نقشه ايران در شامگاه 16 شهريور 1381 ، در نقشه ضميمه آمده است. - همه مقادير مشخصه های ماه و خورشيد که در جدول ضميمه درج شده است، با همه مقادير مشخصه های متناظر بر اساس رکوردهای جهانی بدست آمده در ارصاد نجومی رويت هلال ماه از سال 1871 ميلادی تا زمان حاضر ، مقايسه شدند. بررسی جدول و نقشه ضميمه و مطالبی که به آن اشاره شد، نتايج نهايی زير را بدست ميدهند: - رصدگران ايرانی که در روی خط رکورد جهانی مشخصه سن هلال ماه در لحظه غروب خورشيد ، واقع بر روی نقشه ضميمه قرار خواهند گرفت ، حداکثر تا 11 دقيقه بعد از غروب خورشيد ، فرصت خواهند داشت تا با رويت اين هلال ماه ، رکورد جهانی رويت هلال ماه را بشکنند. - رصدگران ايرانی که در قسمت نقطه چين شده واقع بر روی نقشه ضميمه ، شامل استانهای اردبيل ، آذربايجان شرقی ، آذربايجان غربی ، کردستان ، کرمانشاه و همچنين غرب استانهای گيلان ، زنجان ، همدان ، لرستان و خوزستان قرار خواهند گرفت ، از طريق دستيابی به رکوردهای چشمگير ، به بعضی از رکوردهای برتر جهانی ، بسيار نزديک خواهند شد. - رصدگرانی که در بقيه نقاط واقع بر روی نقشه ضميمه قرار خواهند گرفت ، شانس و فرصت بيشتری خواهند داشت تا رکورد جهانی رويت هلال ماه را بشکنند. اين نکته لازم به يادآوری است که کار اين رصدگران به مراتب سخت تر و دشوارتر از ساير رصدگران خواهد بود. با توجه به اهميت علمی رويت اين هلال ماه ، اين رکورد نويس بی رکورد رويت هلال ماه در ايران ، همه رصدگران ، شکارچيان ، شيفتگان و علاقه مندان به مسائل رويت هلال ماههای جوان را به رقابتی مسالمت آميز ، پر کشش ، شوق برانگيز و افتخار آفرين ، دعوت ميکنم. با آرزوی موفقيت محمد رضا صياد چهارم شهريور 1381
گروه رصدی مهتاب وابسته به مرکز آموزش نجوم اديب از بعد از ظهر روز جمعه 15 شهريور ماه در سايت رصدی خود واقع در شمال کارخانه ذوب آهن اصفهان مستقر شده است. در هنگام ورود آسمان ابری بوده و افق غربی با لايه هايی از ابر و غبار پوشيده بود. با گذشت زمان و وزش باد کم کم وضعيت آسمان بهتر و بهتر گرديد تا اينکه در ساعت 23 آسمان کاملا" صاف شد. کار نصب و تنظيم تلسکوپ 12 اينج گروه ، در اين ساعت شروع شد. پس از قطبی کردن تلسکوپ ، بدليل غباری که تا حدودی افق غربی را پوشانده بود ما قادر نبوديم ستاره 121895 صورت فلکی جاثی را مشاهده کنيم. برای حل مشکل ما ابتدا تلسکوپ را بر روی خوشه کروی ام 13 قرار داده و با رفع خطای قبطی کردن تلسکوپ ، با استفاده از زاويه بعد و ميلی که بر روی کنترل دستی تلسکوپ مشخص بود ، آنرا بسمت ستاره 121895 جاثی حرکت داديم و خوشبختانه ستاره دقيقا" در ميدان ديد ما قرار گرفت. کار تعقيب اين ستاره را تا ساعت 00:52:30 بامداد 16 شهريور ماه ادامه داده و در اين زمان موتورهای تلسکوپ را خاموش کرديم. اينکار برای دوربين های دوچشمی 150*40 و 120*20 ساخت صاايران در ساعت 00:57:30 بامداد انجام شد. تا ساعت 05:30 بامداد تلسکوپ را کنترل کرده و اجرامی را که پيش بينی کرده بوديم که بايد از ميدان ديد تلسکوپ عبور کنند را ، راس ساعتهای مقرر و کاملا" دقيق در ميدان ديدی تلسکوپ يافتيم. حال ديگر مطمئن بوديم که تلسکوپ برای رويت هلال در 10 دقيقه پس از غروب خورشيد روز 16 شهريور ماه تنظيم شده است. زمان استراحت فرار رسيده است. هم اکنون آسمان از ابر خالی شده اما کمامان افق غربی را غبار پوشانده است. اميواريم تا هنگام غروب تراکم غبار کمتر شده و تلسکوپ و دوربينهای پر قدرت ما بتواند هلال ماه را شکار نمايد. از دوربين 150*40 صاايران ، علاوه بر رصد هلال ، برای ثبت زمان دقيق غروب خورشيد نيز استفاده خواهيم کرد. صاايران يک تلسکوپ 8 اينچ مدل ويکسن هم در اختيار گروه قرار داده که ما آن را نيز در ساعت 3 بامداد مستقر و تنظيم کرده ايم. اسامی گروه ما و ابزار رصدی آنان عبارت است از: 1) عليرضا بوژمهرانی ، تلسکوپ 12 اينچ 2) ميثم چيت ساز ، تلسکوپ 8 اينچ 3) داريوش کرد سيچانی ، دوربين 120*20 4) سعيد جانقربان ، دوربين 120*20 5) صفاريان پور ، فيلم بردار شبکه 4 سيما ( از تهران ) گزارش از عليرضا بوژمهرانی ساعت 11:10 روز شنبه 16 شهريور 1381 ، کوه پنجه ، اصفهان
آخرين اخبار مربوط به رويت هلال ماه رجب حاکی از آن است که در سه گروه تخصصی که در مناطق بيرجند ، اصفهان و فسا موضعگيری نموده بودند ، کسی موفق به رويت هلال ماه رجب نشده است. مهمترين مشکل اين سه گروه ، شرايط بد جوی و مواجه شدن با غبار در افق غربی بوده است. اخبار مربوط به چهارمين گروه تخصصی که در منطقه زرند کرمان موضعگيری نموده بود حاکی از آن است که آقای قاضی مير سعيد اعلام نموده اند موفق به رويت هلال شده است. ساير اعضای اين گروه هلال را رويت نکرده اند. بزودی ، پس از ارائه گزارش آقای قاضی مير سعيد و بررسی آن توسط کارشناسان ، نتيجه نهايی اين گزارش به اطلاع خواهد رسيد.
رکورد جهان در مورد مشاهده جوانترين هلال ماه توسط جناب آقای قاضی مير سعيد شکسته شد.
به نيابت از طرف همکاران کمان آسمانی ، بدست آوردن اين موفقيت بزرگ و ارزنده را به ايشان تبريک گفته و توفيق روز افزون ايشان را از درگاه ايزد منان خواستاريم. همه ما خود را در اين شادی شريک دانسته و افتخار ميکنيم که اين رکورد ، بلاخره توسط يکی از ايرانيان متخصص در رويت هلال ماه که ساليان طولانی در اين راه تلاش و کوشش نموده است شکسته شد. بزودی مشروح گزارش رصد آقای قاضی مير سعيد را برای علاقه مندان منتشر خواهيم کرد.
تصاويری از تجهيزات و رصدگاههای گروه مهتاب برای رويت هلال ماه رجب 1423
عکس شماره 1 - در جستجوی مکان مناسب برای رصد ، رصدگاه شکارگاه واقع در بخش آسپاس ، شهرستان اقليد ، استان فارس ( ارتفاع کوهها در افق غربی حدود 5/1 درجه ) عکس شماره 2 - در جستجوی مکان مناسب برای رصد ، رصدگاه تيمارگون واقع در غرب شهرستان اقليد ( ارتفاع کوهها در افق غربی حدود 5/0 درجه ) عکس شماره 3 - رصدگاه کوه پنجه ، اصفهان ( ساعات اوليه بامداد 16 شهريور 1381 ) عکس شماره 4 - رصد گاه کوه پنجه ( غروب روز جمعه 15 شهريور )
عکس شماره یک عکس شماره دو
عکس شماره چهار عکس شماره سه
منبع سایت کمان آسمانی
عکس که از هلال ماه رجب توسط يکی از اعضای مرکز گرفته شده است را خدمت شما ارسال ميشود ( مينمائيم ).
با تشکر ، مرکز نجوم شباهنگ
هلال ماه رجب در روز يکشنبه 17 شهريور 1381 برابر با 30 جمادی الثانی 1423 و 8 سپتامبر 2002
عکاس : آقای حسن يزدی
منبع : سایت کمان آسمانی هلال ماه رجب 1423
نقشه وضعيت سن و رويت پذيری هلال در کشورهای مختلف
در غروب روز شنبه 16 شهريور 1381 ، 7 سپتامبر 2002 ، 29 جمادی الثانی
گزارشات رصد هلال در ايران:
دوستان گرامی
متن کامل نامه جناب آقای مهندس قاضی مير سعيد به اينجانب در مورد گزارش رصد هلال ماه رجب 1423 در ذيل تقديم ميگردد. به رسم امانت ، من عين نامه ايشان را آورده ام اما لازم است که در مقدمه عرض کنم که اولا" بنده مهندس نيستم و ثانيا" جناب آقای قاضی مير سعيد از سر بزرگواری ، ادبياتی را در مکاتبه با اينجانب برگزيده اند که ، بنده خود را شايسته آن نمی بينم. در جائی از گزارش ايشان اشاره به برداشتن پتو از روی سر خود ميکنند. ايشان در هنگام کار با دوربين 150*40 صا ايران ، برای دفع نورهای مزاحم که از اطراف به چشم ميرسد ، حوله بزرگی را روی سر خود انداخته و در واقع يک تاريکخانه درست کرده بودند. 15-10 دقيقه ای که ايشان دلی از عزا درآورده اند ، گريه ميکردند. اين حالی بود که برای بنده نيز در کوه پنجه پيش آمد ، البته بدليلی ديگر. ايشان همچنين شکلی از هلال را رسم کرده اند که بمحض دسترسی به اسکنر ، آن را در انتهای اين نامه قرار خواهم داد.
عليرضا بوژمهرانی
حضور محترم جناب آقای مهندس بوژمهرانی
با سلام و احترام
پيرو صحبتهای فی ما بين و حسب الامر حضرتعالی گزارش مختصری از رويت هلال ماه رجب 1423 در شامگاه 16 شهريور ماه 1381 را به عرض ميرسانم.
گروه کرمان شامل 13 نفر :
جناب آقای کريمی و آقای فروغی و راننده اعزامی از اصفهان نمايندگان محترم صا ايران ، آقايان سياوش صفاريان پور و شهروز خليل مقدم ( از ) شبکه چهارم صدا و سيما اعزامی از تهران ، آقايان سعيد دوست محمدی – معين اروميه ای و رضا اميرزاده ساکن کرمان و عضو ( گروه ) غير حرفه ای ( رويت ) هلال ماههای جوان زير نظر آقای صياد و اينجانب ، آقای امير حسن زاده اعزامی از رشت بنا به پيشنهاد جناب آقای موحد نژاد ، جناب آقای صياد و اينجانب اعزامی از تهران و آقای محمود ارمز راننده استانداری کرمان
ورود اينجانب روز سه شنبه 12 شهريور ماه به کرمان برای تنظيم و هماهنگی با استانداری و مساعدت استانداری برای پيدا کردن بهترين مکان برای رصد که شرح گرفتاريها و عدم همکاری لازم استانداری و غيره ....... مفصلا" بيان خواهد شد ، مصادف گرديد با سمينار نماز و ورود جناب آقای خاتمی رياست محترم جمهوری و تعدادی از نمايندگان و ...... به هر حال روز شنبه 16 شهريور در حدود ساعت 12 از کرمان بسمت زرند حرکت کرده و رصدگاه بسيار خوبی را با مساعدت سرپرست هواشناسی شهرستان زرند پيدا کرديم.
محل رصد : استان کرمان ، شهرستان زرند ، 32 کيلومتری شمال غربی شهرستان زرند ، روستای رشک بالا. عرض جغرافيايی 04/31 و طول جغرافيايی 28/56 ، ارتفاع از سطح در يا 2110 متر. هوا تا قبل از غروب خورشيد صاف ، قسمت غربی کمی غبار. به هنگام غروب خورشيد افق تا 1 درجه و 30 دقيقه قوسی ابری . بالای ابر کمی غبار و تکه های کوچک ابر پراکنده. وزش باد ، نسبتا" شديد که به جابجايی ابرها کمک ميکرد.
شروع رصد هلال ماه ساعت 19 به هنگام غروب خورشيد. تعداد ابزار؛ يک دستگاه دوربين 150*40 صا ايران و دودستگاه دوربين 120*20 صا ايران و يک تلسکوپ 8 اينچی که جناب آقای کريمی آورده بودند. اينجانب پشت دوربين 150*40 و آقای امير حسن زاده پشت دوربين 120*20 و آقای سعيد دوست محمدی پشت دوربين 120*20 و آقای کريمی و فروغی با تلسکوپ 8 اينچی مشغول رصد بوديم. در ساعت 19:17 شبحی از هلال ديده شد ، به مدت حداکثر 10 ثانيه. بنا را بر خطای ديد گذاشتم. رصد همچنين ادامه داشت. از ساعت 19:19 تا 19:22 که ماه در پشت ابر پنهان شد مرتبا" هلال را که گاهی سوسو ميزد و گاهی راحت تر ديده ميشد ، مشاهده کردم اما بهترين زمان از نظر اينجانب که قطعا" مطمئن شدم سوسو مربوط به هلال ماه است ساعت 19:21 الی 19:22 بود که ماه در زير ابر پنهان شد. پس از آن با ناراحتی پتو را از سر برداشته ، دورتر از جمع به مدت 10 الی 15 دقيقه ای دلی از عزا درآوردم و متاسف از اينکه چرا زمانی که آقای امير حسن زاده را صدا زدم ، ايشان موفق به رويت هلال نشد. به هر صورت اينجانب فرق بين هلال ماه – دود – تکه ابر – هواپيما – شبخ – اوهام – خيال و غيره را تشخيص ميدهم زيرا حدود 11 سال است که مرتب برای انواع ( و ) اقسام هلالهای نو يا صبحگاهی رفته ام. از نظر خودم تشخيصم درست و قطعی است و هيچ شک و شبهه ای هم ندارم ، هر چند که هوای افق خيلی مناسب نبود.
در خاتمه از قوت قلبی که جنابعالی به اينجانب داديد و عزم مرا جزم تر کرديد سپاسگزارم. اين مهم نيست که هلال را مير سعيد ديد يا آقای بوژمهرانی يا آقای گياهی و يا هر کس ديگر. مهم اين است که در کشور ايران و مملکت اسلامی اين مهم انجام گرفته. اينجانب هميشه از صداقت و خوش قلبی و اصولا" تفکرات شما حتی قبل از اين رصد آگاه بوده و هستم. موفقيت و تندرستی حضرتعالی - آقای موحدنژاد که تمام تلاش خود را در اين کار بکار برده و از جان مايه گذاشته اند و همچنين استاد بزرگوار جناب آقای صياد نهايت تشکر و امتنان را دارم. خداوند همه شما عزيزان را در پناه خود محفوظ بدارد. انشاءالله
با تجديد احترام ، سيد محسن قاضی مير سعيد
25 شهريور 1381
ساير گزارشات رصد هلال در ايران :
وضعيت رويت هلال
تجهيزات
محل رصد
تعداد همراهان
گزارش دهنده
رديف
رويت نشد
تلسکوپ 7 اينچ آسترو فيزيک ، دوربين 60*20 (2) ، دوربين 50*10 ، دوربين تئودوليت ديجيتالی
رصدگاه عبدالرحمن صوفی ، ری
8
سيد حسن سلطانی
1
"
تلسکوپ 5 اينچ سلسترون ، دوربين 15*70 ، دوربين 60*20 ، دوربين تئودوليت
گردنه ديزين ، تهران
2
علی کوهپايی
دوربين 50*10 صاايران
سبزوار
نسيم اسکندری
3
دوربين 50*20 ، دوربين 60*20 ، دوربين تئودوليت
کرمانشاه
5
ليلا رستمی *
4
دوربين 32*22
ری ، تهران
منا دانشيار